گندم احتمالاٌ یکی از اولین گیاهانی است که به وسیله ی انسان زراعت شده و به همین دلیل مهمترین گیاه زراعتی به شمار می آید؛ زیرا زراعت آن از تمام گیاهان ساده تر، تطابق آن در مناطق مختلف که دارای شرایط آب و هوایی متفاوتی می باشند، بیشتر و از طرف دیگر غذای اولیه و اصلی اغلب مردم جهان را تشکیل می دهد.
این گیاه حدود 12 تا 17 هزار سال قبل از میلاد در خاور میانه کشت می شده و حدود 10 تا 15 هزار سال قبل از میلاد نیز در آسیا وجود داشته؛ لکن هیچکس بدرستی نمی داند که دقیقاٌ چه موقع و توسط چه شخصی شناخته شده و به طور دقیق مرکز اصلی گندم های اولیه که شامل تیریتیکوم مونوکوکوم و تیریتیکوم دیکوکوم می باشند از سوریه و فلسطین بوده که از این دو منطقه به مصر و بین النهرین و سپس به ایران آمده و از طریق ایران به هندوستان، ترکستان، چین و روسیه و سرانجام به اروپا برده شده و از طریق اروپا به سایر نقاط جهان انتقال یافته است.
برخی از گیاه شناسان، مرکز اولیه ی گندم را از مصر می دانند؛ زیرا معتقدند که مقداری از دانه های گندم در مقبره مصریان قدیم و در کنار رود نیل بدست آمده است. این گیاه حدود 6500 سال قبل از میلاد در مناطقی از آسیا مانند ایران، عراق، هندوستان، قفقاز و همچنین اطراف دریای مدیترانه وجود داشته و حدود 2500 تا 3000 سال قبل از میلاد نیز در چین کشت می شده.
در مورد تاریخچه اصلاح گندم هیچگونه مدرک دقیقی در دست نیست. لکن آنچه مسلم است طبیعت به خودی خود در این کار دخالت داشته و به مرور زمان در گندم تغییراتی بوجود آمده و هیبریداسیون طبیعی در بین ارقام مختلف بوقوع پیوسته است.
در ایران کار اصلاح و هیبریداسیون گندم از سال 1309 در کرج و ورامین شروع و اولین هیبرید بین دو رقم به نام عطایی و شاه پسند زودرس انجام گردید. ولی از آن به بعد در اثر اصلاح گندم های مختلف، ارقام دیگری که نسبت به شاه پسند برتری داشته بوجود آمده و بتدریج جایگزین گندم شاه پسند گردیدند. (گندم شاه پسند در حال حاضر کشت نمی شود).
